روزی یکی از دوستان با ناراحتی گفت: بعضی از مردم در ساعات پایانی شب در خانه ام را می‌کوبند و با این کارشان آزارم می دهند.

پرسیدم: کار واجبی داشتند؟

به سرعت پاسخ داد: بله، اما من نیز حریم شخصی خود را دارم که باید محترم شمرده شود.

پس با مهربانی گفتم: آیا از خودت نپرسیدی که ( این وقت شب ) چرا در خانه ''تو‌‌'' را کوبیدند؟

دوست عزیزم، به هنگام کار و گرفتاری چشم ها به دنبال انسان‌های بزرگ می گردد نه انسان‌های ضعیف و ساده و معمولی.

دل در گرو کسی که لطفی در حق او انجام می‌دهد اسیر می ماند:

حافظ نهاد نیک تو کامت بر آورد

جان‌ها فدای مردم نیک نهاد باد (غزل 98 حافظ )

یاران بذل و بخشش بزرگان هر عصر و زمانه‌اند، و مردان هر شرایطی و اسرار کل دوران‌ها!

اگر از کسی در خواستی شد و مسؤل ندای لبیک سر داد نباید از درخواست‌های زیاد سائل یا سنگینی کار محتاج رنجیده خاطر شود.

بدان که انجام دادن کار خیر شما را در قلب مردم جای می دهد و جایگاهتان را نزد پروردگار بالا می‌برد.

پیامبر (ص) می فرمایند : محبوب‌ترین انسان ها نزد خداوند، سودمندترین آن‌ها برای مردم است و محبوب‌ترین کارها نزد خداوند شاد کردن دل مسلمان با حل کردن مشکلی از او یا پرداخت دِینی از او یا سیر کردن شکم گرسنه‌ی اوست و همانا همراهی با برادری که به من احتیاج دارد از یک ماه اعتکاف در این مسجد(مسجد النبی ) برایم دلنشین تر است.

هر کس غضبش را کنترل کند خداوند او را می پوشاند و آن کس که خشم، خود را فرو خورد خداوند قلبش را مملو از ترس روز قیامت می کند و کسی که در صدد رفع مشکلات برادر (دینی ) بر می آید، خداوند قدمش را در روزی که قدم ها سست می‌گردد، استوار می‌گرداند.

آگاه باش که بدخلقی عمل انسان را بی ارزش می‌گرداند همان‌گونه که سرکه، عسل را.

به آن منظومه نبوی گرانبها نگاه کن که افق‌های پربرکت برای نزدیکی به قلب مردم را برای شما می گستراند و شما را در زمره‌ی مومنین صالح قرار می‌دهد.

روزی حضرت علی (رض) را گریان یافتند. پرسیدند سبب گریه شما چیست؟ فرمودند : هفت روز است که کسی در خانه مرا نکوبیده است، میترسم خداوند از من دلگیر باشد! *2

روزی از بزرگی پرسیدند : کدام یک از کارهای انسان به کارهای خداوند نزدیک تر است؟ پاسخ داد: نیکی به مردم.

از ابی مسعود البدری (رض) روایت شده است : پیامبر (ص) فرمودند : حوسب شخصی ثروتمند بود که پیش از شما زندگی می کرد، هیچ خیری از این شخص به مردم نمی رسید مگر اینکه با مردم معاشرت می کرد و به زیر دستانش می‌سپرد از دست تنگان در گذرند، خداوند سبحان و تعالی فرمودند : ما به این کار سزاوار تریم، از او پیشی بگیرید.*3

آیا پس از این هنوز اگر کسی در خانه ات را کوبید و دست نیاز بسوی تو دراز کرد دلخور می‌شوی؟

شروط بخشش

بله! برای بخشش نیز شرایطی وجود دارد که باید آن ها را رعایت کرد تا بخشش شما بیهوده نباشد.

1_بخشش شما برای خداوند باشد، پس منتظر تشکر و پاداشی در قبال چیزی که بخشیده‌ای نباش. شاعر می گوید: نیکی و سخاوت کن و مشمُر که چو ایزد پاداش ده و مفضل و نیکو ثمری نیست (سنایی)

2_به هنگام بخشش گشاده رو و خوشحال باش و عبوس و دل چرکین مباش تا احساسات فرد نیازمند جریحه دار نشود.

3_از منت گذاشتن بر حذر باش و فخر فروشی مکن هیچگاه کار خوب خود را به دیگران یادآور مشو، زیرا این‌ها از اعمالی هستند که کار نیک شما را بی ارزش می‌کند. خداوند در آیه 264 بقره می فرماید : یا ایها الذین آمنوا لا تبطلوا صدقاتکم بالمن و الاذی کالذی ینفق ماله...*4

ترجمه آیه: ای اهل ایمان، صدقات خود را به سبب منّت و آزار تباه نسازید مانند آن که مال خود را از روی ریا (برای جلب توجه دیگران) انفاق کند و ایمان به خدا و روز قیامت ندارد؛ مثل این ریاکاران بدان ماند که دانه را (به جای آنکه در زمین قابلی افشانند) بر روی سنگ صاف غبار گرفته‌ای ریزند و تند بارانی غبار آن بشوید و آن سنگ را همان طور صاف و بی‌گیاه به جای گذارد، که نتوانند هیچ حاصلی از آن به دست آورند. و خداوند گروه کافران را راه (سعادت) ننماید.

سخنی از بزرگان

آن کس که شایسته است تا از اقیانوس بیکران حیات آب نوشد، این شایستگی را نیز دارد که تو جام او را از جویبار کوچک خود پر کنی. جبران خلیل جبران

*متن بالا مقاله ای از کتاب الشخصية الساحرة تالیف کریم الشاذلي می باشد.

* اشعار موجود در متن ترجمه شده با احتساب قرابت معنایی با اشعار موجود در متن اصلی مقاله انتخاب شده اند.

*1_قال البانی حدیث حسن - السلسلة الصحيحة *2_احیاءعلوم دین‌‌_ابی حامد غزالی

*3_رواه مسلم

*4_الکنز الذی لا یکلف درهما_دکتر علی الحماد